Mobiliteitsbudget: De drie pijlers en hoe je ze optimaal gebruikt

Voor veel ondernemingen is duurzame mobiliteit een belangrijk thema geworden. Tegelijk zijn medewerkers op zoek naar flexibiliteit, comfort én een aantrekkelijk loonpakket. Het federale mobiliteitsbudget is een slimme manier om hierop in te spelen. Dit systeem biedt werknemers meer keuzevrijheid in hoe zij zich verplaatsen én hoe zij hun loon aanwenden.

‍

Voor HR-managers is het essentieel om de opbouw en mogelijkheden van het mobiliteitsbudget goed te begrijpen. Want wie de drie pijlers strategisch weet te combineren, kan medewerkers zelfs laten genieten van een (milieuvriendelijke) bedrijfswagen, belastingvrije alternatieve mobiliteit en een tussenkomst in de woonkosten .

‍

Wat is het mobiliteitsbudget?

Het mobiliteitsbudget is een systeem waarbij werknemers hun recht op een bedrijfswagen inruilen voor een jaarlijks budget. Dit budget kunnen zij spenderen aan drie duidelijke pijlers, elk met hun eigen voordelen. Het systeem stimuleert duurzame mobiliteit en geeft werknemers meer keuzevrijheid.

Het totale budget komt overeen met de totale kostprijs (TCO - Total Cost of Ownership) van de ingeleverde bedrijfswagen. Denk aan afschrijving, onderhoud, banden, verzekering, belastingen, etc. Ook brandstof is inbegrepen in de TCO. Hoe je de hoogte van het mobiliteitsbudget exact kan berekenen, dat lees je hier.

Laten we de drie pijlers op een rij zetten:

‍

Pijler 1: Een milieuvriendelijke bedrijfswagen

Wil de werknemer toch nog over een eigen bedrijfsauto beschikken? Dat kan, onder de eerste pijler van het mobiliteitsbudget. De voorwaarde is wel dat deze auto milieuvriendelijk is. De wet definieert milieuvriendelijke wagens als voertuigen met een lage CO₂-uitstoot. In de praktijk betekent dit meestal een elektrische wagen of een plug-inhybride die aan strenge uitstootnormen voldoet. Vanaf 2026 verandert er veel in het mobilieitsbudget en zijn enkel nog elektrische leaseauto's toegestaan.

Deze optie is ideaal voor werknemers die bijvoorbeeld geen vlot openbaar vervoer hebben en toch vaak naar kantoor komen. HR-managers kunnen dus het mobiliteitsbudget aanbieden zonder de optie van een wagen volledig af te nemen, zolang het om een milieuvriendelijk model gaat.

Voordeel voor de werknemer: hij blijft mobiel met een comfortabele wagen én profiteert van de fiscale voordelen van een elektrische bedrijfswagen, zoals een laag voordeel van alle aard (VAA).

‍

Pijler 2: Duurzame vervoersmiddelen en woon-werkoplossingen

De tweede pijler richt zich op alternatieve en duurzame mobiliteitsoplossingen. Dit kan gaan om:

• Openbaar vervoer (trein, tram, bus, metro)
• Deelvervoer (fietsen, steps, auto’s)
• Fietsleasing of aankoop van een (elektrische) fiets
• Park-and-ride-abonnementen
• Huisvestingskosten voor wie dicht bij het werk woont (max. 10 km) of minimum 50% thuis werkt. De werknemer mag het budget gebruiken voor een hypothecaire lening en voor huur. Meer hierover weten? Je leest het hier. (link naar blog).
• Vergoedingen voor te voet naar het werk gaan

Deze pijler biedt maximale flexibiliteit en speelt in op de huidige evolutie naar multimodale mobiliteit. Werknemers kunnen het mobiliteitsbudget gebruiken om op een duurzame manier naar het werk te komen, wat ook het imago van de onderneming versterkt.

Voordeel voor de werknemer: De uitgaven binnen deze pijler zijn vrij van belastingen en RSZ, wat betekent dat het volledige bedrag besteed kan worden aan mobiliteit, zonder enige inhouding. Bruto is dus netto!

‍

Pijler 3: Uitbetaling van het saldo

Wat van het budget overblijft nadat pijler 1 en/of 2 zijn benut, mag worden uitbetaald aan de werknemer. Deze uitbetaling is vrijgesteld van gewone loonbelasting, maar er geldt wel een bijzondere sociale zekerheidsbijdrage van 38,07%.

Met andere woorden: werknemers houden netto meer over dan wanneer het bedrag via het gewone loon zou worden uitbetaald. Dit maakt het mobiliteitsbudget ook fiscaal aantrekkelijk.

Voordeel voor de werknemer: een mooi extraatje aan het einde van het jaar zonder de zware belastingdruk van een gewone loonsverhoging of bonus.

‍

Slim combineren = meer vrijheid én netto voordeel

Het mobiliteitsbudget biedt het meeste voordeel als je het maximaal spendeert in de tweede pijler, al dan niet in combinatie met de eerste pijler. Hier een concreet voorbeeld:

Een medewerker die oorspronkelijk recht had op een bedrijfswagen met een TCO van € 10.000 per jaar, kan kiezen voor:

Pijler 1: Een elektrische wagen van € 7.000/jaar

Pijler 2: Een treinabonnement en fietsleasing voor € 1.500/jaar

Pijler 3: Van de resterende  € 1.000 wordt 38,07% ingehouden. Netto hou je dus € 619,30 over

Zo blijft de medewerker mobiel met een moderne elektrische wagen, geniet hij van duurzame, belastingvrije mobiliteitsopties én ontvangt hij de restant als extraatje bovenop zijn loon. Voor HR betekent dit dat je een aantrekkelijk loonpakket kunt aanbieden zonder extra kosten voor de werkgever.

‍

Waarom als HR-manager inzetten op het mobiliteitsbudget?

• Duurzaamheid: je stimuleert milieuvriendelijk vervoer binnen de organisatie.
• Flexibiliteit: je biedt een aantrekkelijk, modern loonpakket dat inspeelt op de noden van verschillende medewerkers.
• Kostenefficiëntie: je herverdeelt bestaande budgetten zonder meerkosten.
• Employer branding: je positioneert jouw organisatie als duurzaam en toekomstgericht.

‍

Mobiliteitsbudget: enkel maar voordelen

Het mobiliteitsbudget biedt meer dan alleen een alternatief voor de bedrijfswagen. Het is een strategisch instrument voor HR-managers om in te zetten op duurzaamheid, flexibiliteit en tevredenheid van medewerkers, zonder dat het de organisatie extra kost. Door de drie pijlers slim te combineren kunnen medewerkers nog steeds over een wagen beschikken, brutoloon integraal aanwenden aan duurzame mobiliteit én netto financieel voordeel halen. Een echte win-win voor iedereen.

‍